Plakat “Portret młodej kobiety” Sandro Botticelli

Sandro Botticelli (właściwie Alessandro di Mariano di Vanni Filipepi) jeden z najważniejszych malarzy włoskiego renesansu. Urodzony w 1445 roku we Florencji, przez większość życia tworzył w swoim rodzinnym mieście. Kształcił się w pracownni Fra Filippo Lippiego, od którego przejął zamiłowanie do subtelnych linii i elegancji w ukazywaniu postaci. Zasłynął przede wszystkim jako twórca pełnych harmonii i wdzięku kompozycji inspirowanych mitologią oraz filozofią neoplatońską. Jego najważniejsze dzieła to „Narodziny Wenus”, „Wiosna” i „Mistyczne Narodzenie”, charakteryzujące się delikatnym modelunkiem, płynnymi liniami i eterycznym pięknem. Pracował dla Medyceuszy, malując także portrety i sceny religijne. Pod koniec życia jego styl wyszedł z mody, a sam artysta popadł w zapomnienie. Zmarł w 1510 roku we Florencji, lecz jego twórczość ponownie doceniono w XIX wieku, gdy stał się jednym z symboli renesansu.

Portret młodej kobiety (ok. 1480–1485) obecnie znajduje się w Städel Museum we Frankfurcie nad Menem. Poozstaje jednym z najbardziej znanych renesansowych portretów, przypisywanych Botticellemu. Prawdopodobnie przedstawia Simonettę Vespucci – słynną piękność florencką i muzę artysty. Simonetta Vespucci (1453–1476) była jedną z najsłynniejszych kobiet renesansowej Florencji, uznawaną za ideał kobiecego piękna. Mimo że żyła krótko – zmarła w wieku 22–23 lat, prawdopodobnie na gruźlicę – jej legenda przetrwała wieki, a jej wizerunek do dziś fascynuje historyków sztuki. Była prawdziwą ikoną swojej epoki: miała jasne włosy, delikatne rysy i niezwykłą elegancję. Prawdodobnie była modelką do wielu innych dzieł Botticellego, w tym do „Narodzin Wenus” oraz „Wiosny”.

Obraz przedstawia młodą kobietę w półprofilu, co jest charakterystycznym ujęciem dla portretów renesansowych. Twarz modelki jest delikatna, z wysokim czołem i wyraźnie zaznaczonym nosem oraz podbródkiem. Jasna i gładka skóra, włosy bogato zdobione perłami i wstążkami, które układają się w misterną fryzurę, podkreślają arystokratyczny wygląd. Kobieta ubrana jest w elegancką suknię w stylu florenckim, ozdobioną haftami i biżuterią. Subtelna kolorystyka oraz harmonijne zestawienie światła i cienia nadają portretowi miękkość i głębię. Botticelli był mistrzem delikatnej linii i subtelnego cieniowania, co widać szczególnie w konturach twarzy i włosów. Jego niezrównana technika malarska sprawia, że portret ma niemal trójwymiarowy charakter, a jednocześnie zachowuje eteryczną lekkość, typową dla warsztatu Botticellego. Dzieło stanowi także przykład jego zainteresowania neoplatońską ideą piękna, według której zewnętrzny wygląd odzwierciedlał wewnętrzną doskonałość i cnotę.